دستورات معادل داس در لینوکس

وظیفه مورد نظر	در داس	در لینوکس
کپی کردن فایل	copy path1filename1 path2filename2	cp path1/filename1 path2/filename2
کپی کردن زیر شاخه ها	xcopy path1. path2 /s	cp -R path1 path2
حذف فایل	del filename	rm filename
جابجا کردن فایل	move path1filename1 path2	mv path1/filename1 path2
تغییر نام دادن فایل	ren filename1 filename2	mv filename1 filename2
فهرست کردن دایرکتوریها	dir	ls
تغییر دایرکتوریها	cd path	cd /path
ایجاد دایرکتوریها	md path	md path
حذف یک زیرشاخه	deltree path1	rm -R path
نمایش محتوی فایلهای متنی	type filename	cat filename
ویرایش یک فایل	edit filename	pico filename
فرمت کردن یک فلاپی	format a:	fdformat /fd0H1440
چک کردن خای دیسک	chkdsk drive -or- scandisk drive	fsck /device
تغییر خصوصیات یک فایل	attrib +- attribute filename	chmod mode filename
پاک کردن صفحه	cls	clear
نمایش متغیرهای محیطی	set	env
تعریف کردن متغیرهای محیطی	set variable=value	env variable=value
تنظیم زمان سیستم	time time	date MMDDHHSS
بستن خط فرمان	exit	exit

ویندوز یا لینوکس ؟

لینوکس مقایسه سیستم عامل ویندوز و لینوکس یکی از مباحث رایج امروز دنیای کامپیوتر شده اینکه لینوکس بهتر است و ویندوز یک سیستم عامل آسیب پذیر است خب اینکه ویندوز مشکلات امنیتی دارد بر همه آشکار است است ولی نه در آن حدی که مطبوعات و وبلاگ نویسان ما آن را بزرگ می کنند و مورد دیگر هم آن است که آیا لینوکس مشکل ندارد خب مثلاً لینوکس هم دارای معایبی است و تا به حال هم بسیاری از حفره های امنیتی آن آشکار شده است ولی خب چون سیستم عاملی است که درصد بسیاری کمی از کاربران از آن بهره می برند به همین دلیل خبر کشف حفره های آن زیاد بزرگ نمی شود ولی در کل اگر بخواهیم بررسی کنیم چون ویندوز سیستم عاملی است که بیش از نود و پنج درصد کاربران و سی و سه درصد سرورهای دنیا از آن بهره می برند کاملاً مشخص است که هر ویروس نویس و هکری این سیستم عامل را مورد هدف قرار می دهد نه سیستم عاملی که دو یا حداکثر سه درصد کاربران از آن بهره می برند. مورد بعدی که هست این است که می گویند لینوکس دارای انواع مختلفی است و اگر ویروسی هم ...  نوشته شود فقط یک نسخه خاص در برابر آن آسیب پذیر است این حرف فقط در مورد برنامه های کاربردی این سیستم عامل می تواند صحت داشته باشد ولی اگر ویروس نویسی هسته این سیستم عامل را مورد هدف قرار دهد آن موقع است که خطری کاملاً جدی تمام نسخه های آن را تهدید می کند. مورد بعدی که برای بزرگ کردن لینوکس به کار می برند این است که این سیستم عامل بر روی سی و سه درصد سرورهای جهان به کار برده می شود و اگر ضعفی هم داشت آشکار می شد. نه خیر اگر به تاریخچه سیستم عامل ها توجه کنیم یونیکس که یک سیستم عامل برای شیکه است سالها پیش و حتی قبل از ویندوز مورد بهره برداری قرار می گرفت و هم اکنون هم استفاده می شود ولی چون کاربر خانگی ندارد هنوز هم ویروسهای زیادی برای آن منتشر نشده بعد از این همه سال پس می بینیم که ویروس نویسان بیشتر کاربران خانگی را مورد هدف قرار می دهد نه سرورها را و دوماً کاربران لینوکس خود را حرفه ای می دانند چون کار کردن با این سیستم عامل مشکل است ولی می خواهم از آنان بپرسم که آیا هر کسی برای کاری روش مشکلش را در پیش گیرد حرفه ای است یا انسان بی خردی است که را آسان را رها کرده و به دنبال راه های مشکل می رود مورد بعدی این است که لینوکس را در شبکه قوی تر می دانند البته این مورد تا حدی صحت دارد نه کاملاً آن طوری که دوستان آن را بزرگ می کنند لینوکس از نظر سرعت در شبکه کمی سریع تر از ویندوز است البته با گفت که در اصل لینوکس را برای شبکه نوشته اند و هم اکنون بعضی از شرکت ها با اضافه کردن بعضی از برنامه ها به آن می خواهند آن را به عنوان یک سیستم عامل خانگی معرفی کنند البته باید گفت که سرویس هایی که در روی ویندوز سرور برای شبکه می توان ارائه داد خیلی بیشتر از لینوکس از و مثال خیلی ساده آن که برای کاربران عادی هم قابل درک است نگاهی به تبلیغات شرکت های اجاره دهنده فضا بر روی اینترنت است که معمولاً دارای دو نوع سرور ویندوز و لینوکس است به همراه سرویس هایی که ارائه می دهند و با یک نگاه گذرا هم می توان درک کرد که سرویس دهنده ویندوز خدمات بیشتری را ارئه می کند نه سرویس دهنده یونیکس یا لینوکس که این هم خود دلیل واضحی بر توانا تر بودن ویندوز در ارائه خدمات گوناگون است. و اینکه کاربران ویندوز بیشتر به ویروس آلوده می شوند یکی از دلایل آن را می توان این نکته دانست که ویندوز به خاطر رابط کاربری ساده ای که دارد بیشتر توسط کاربران عادی تنظیماتش دستکاری می شود و به همین دلیل هم در برابر ویروس ها ضعیف می شود و هم زود از پا در می آید نه بخاطر اینکه سیستم عامل ضعیفی است. نتیجه گیری: به طور کلی می توان نتیجه گرفت که لینوکس سیستم عامل خوبی برای کاربران خانگی نبوده و نیست و نخواهد بود و اگر در شبکه هم بخواهیم آن را مطرح کنیم مسلماًٌ جدش یعنی یونیکس از آن قوی تر و توانا تر و ایمن تر است و اما ویندوز همان طور که تا به حال محبوب ترین بوده از این به بعد نیز این گونه خواهد بود. در مجله وب از یکی از تحلیل گران امریکایی در باره آینده این لینوکس خواندم که گفته بود : "مایکروسافت باید همان کاری را با لینوکس بکند که با مکینتاش کرد و لینوکس نیز می تواند با مایکروسافت کاری بکند که مکینتاش کرد".

برنامه دریافت فایل GNU Wget

این برنامه یک ابزار رایگان برای دریافت فایل از اینترنت در محیط متنی میباشد . این برنامه از پروتکل های HTTP، HTTPS و FTP پشتیبانی میکند و همچنین سازگار با سرویس دهنده های پراکسی است .

Wget این قابلیت را دارد که در پس زمینه، در حالی که کاربر در سیستم وارد نشده است، به فعالیت بپردازد. به این ترتیب میتوانید دریافت فایل را شروع کرده و از سیستم خارج شوید. Wget تا اتمام کار، به فعالیت خود ادامه خواهد داد. این قابلیت برای دانلود کردن فایلهای بزرگ که ساعتهای زیادی طول میکشند، مفید است.

Wget میتواند لینکهای موجود در سایتهای وب را دنبال کرده و نسخه های محلی سایتتهای وب را ایجاد نماید و ساختار دایرکتوری آنها را در کامپیوترتان ایجاد نماید . به این عملیات اصطلاحا دانلود بازگشتی یا Recursive downloading اطلاق میشود. همچنین Wget میتواند لینکهای موجود در سایت وب را طوری تغییر دهد که سایت را بتوان بصورت Offline در کامپیوتر مشاهده نمود .

Wget برای عملکرد روی خطوط آهسته و ناپایدار اتصال به اینترنت طراحی شده است . در صورتی که اتصال شما دائما قطع میشود، ویا بدلیل بزرگ بودن فایل مجبور به قطع مداوم اتصال هستید، Wget میتواند پس از اتصال مجدد ادامه فایل را برای شما دریافت نماید. Wget برنامه بسیار قابل اطمینانی است. در بدترین شرایط، امکان ندارد که یک فایل را بصورت خراب دانلود کند، حتی اگر اتصال شما صدها بار قطع شده باشد.

برای یادگیری کامل این برنامه نیاز دارید تا مستندات آنرا به تایپ دستور man wget مطالعه نمایید. این مستندات حدود ۲۰ صفحه بوده و کلیه گزینه های این برنامه را توضیح داده است. این راهنما نیز با استفاده از این مستندات نوشته شده است. در اینجا برای آشنایی شما با کاربرد این برنامه، برخی گزینه های مهم را به همراه مثال شرح میدهم :

- استفاده ساده : در حالت عادی برای دریافت یک فایل، باید پس از دستور wget، آدرس URL فایل مربوطه را وارد نمایید. برای این کار، با استفاده از مرورگر خود، URL کامل فایل مربوطه را کپی کرده و در پنجره ترمینال، جلوی دستور Paste نمایید. در صورتی که قبلا در حال دریافت فایلی بوده اید و دریافت آن به دلایلی نیمه کاره مانده و مایل به دریافت ادامه فایل هستید، میتوانید از سوئیچ c برای این کار استفاده کنید. به دو مثال زیر توجه کنید :

$ wget http://www.redhat.com/download/kernel-2.4-20.K7.rpm

$ wget -c http://www.redhat.com/download/kernel-2.4-20.K7.rpm

در مثال اول، wget شروع به دریافت فایلی را که در جلوی آن تعیین شده است، خواهد کرد. در مثال دوم، در صورتی که این فایل قبلا به صورت ناقص دریافت شده است، ادامه آنرا دریافت خواهد کرد. برنامه wget به صورت پیش گزیده و خودکار، در صورت قطع اتصال به هر دلیل، ۲۰ بار عملیات دریافت را تکرار خواهد کرد. در صورتی که احساس میکنید این تعداد ممکن است برای اتصال کند و ناپایدار شما کم باشد، با استفاده از سوئیچ t میتوانید تعداد آنرا تعیین کنید . به مثال زیر توجه کنید :

$ wget -t 45 http://www.redhat.com/download/kernel-2.4-20.K7.rpm

در مثال بالا، برنامه wget، در صورت قطع اتصال، ۴۵ بار مجددا به سرویس دهنده متصل شده و دریافت را تمام خواهد کرد . در صورتی که چنین اتصالی دارید، توصیه میشود تا حتما سوئیچ c را هم بکار ببرید تا فایل از ادامه دریافت شود .

همانطور که گفتم، یکی از قابلیت های برنامه wget، قابلیت اجرای آن در پس زمینه است. برای اجرای آن در پس زمینه، کافی است از دستور زیر استفاده کنید :

$ wget -t 45 -o log http://www.redhat.com/download/kernel-2.4-20.K7.rpm &

در مثال بالا، برنامه wget در حالت پس زمینه اجرا شده و عملیات آن در فایل ثبتی به نام log ثبت میشود.

- استفاده پیشرفته : در صورتی که یک فایل حاوی URL کامل فایلهایی که نیاز دارید دانلود شوند دارید، میتوانید با استفاده از گزینه i از آن استفاده کنید:

$ wget -i | myFile

در مثال بالا، برنامه wget، آدرسهای مورد نیاز خود را از فایل myFile خواهد خواند. قبلا گفتم که wget میتواند یک سایت وب کامل را برای شما دانلود کرده و در کامپیوترتان ذخیره کند. برای دریافت کامل یک سایت وب، باید دستور زیر را وارد نمایید :

$ wget -r http://www.gnu.org/ -o gnulog

در این مثال، برنامه wget، نسخه ای از سایت وب gnu.org را با عمق ۵ دایرکتوری و همان ساختار دایرکتوری استفاده شده در سایت، دریافت کرده و عملیات را در فایل gnulog ذخیره خواهد کرد. در صورتی که مایل هستید، لینکهای فایلهای HTML طوری تبدیل شود تا در کامپیوتر خودتان و در حالت Offline بتوانید آنها را مرور کنید، از گزینه زیر استفاده کنید :

$ wget --convert-links -r http://www.gnu.org/ -o gnulog

در صورتی که بخواهید فقط محتویات یک دایرکتوری حاوی فایلهای خاص را دریافت کنید نیز، wget این امکان را به شما اعطا میکند . به مثال زیر توجه کنید :

$ wget -r -l1 -A.png http://www.gnu.org/images/

در این مثال، wget با عمق یک دایرکتوری، تمام فایلهای png موجود در دایرکتوری مربوطه را دریافت خواهد کرد. در صورتی که هنگام دانلود ساختار یک سایت، اتصال قطع شود، برای ادامه باید از گزینه nc استفاده کنید:

$ wget -nc -r http://www.gnu.org

بصورت کلی، برنامه wget برنامه ای بسیار قدرتمند و انعطاف پذیر بوده و کلیه نیازهای دریافت فایل شما را پوشش خواهد داد.

NTFS در لینوکس

فایل سیستم New Technology File System یا NTFS که در ویندوزهای سری NT مایکروسافت (شامل NT, XP, 2000, 2003 Server) برای ذخیره و نگهداری اطلاعات از آن استفاده شده است، شکل متمایزی از سایر فایل سیستم های این شرکت بوده است. در این فایل سیستم از شیوه نامگذاری یونیکد حمایت می‌شود، امنیت اطلاعات در آن نسبت به فایل سیستم های FAT/FAT32 بیشتر است و از فشرده سازی و کد گذاری اطلاعات نیز پشتیبانی می شود ولی تنها بوسیله ویندوز های بخش NT مایکروسافت قابل خواندن است و شاید بزرگترین ضعف NTFS نیز همین باشد.

از بهینه سازی های انجام شده در NTFS می توان به افزایش سقف نگهداری اطلاعات اشاره کرد. در این فایل سیستم، فایل هایی به بزرگی 2⁶³ بایت قابل نگهداری است. پارتیشن ها در این فایل سیستم می توانند حداکثر 2⁶³ کلاستر 64 کیلوبایتی داشته باشند و ذخیره سازی اطلاعات تا حدود 500 تریلیون گیگابایت امکان پذیر است!

همانطور که قبلا اشاره شد، به طور عادی امکان مشاهده پارتیشن های NTFS در ویندوزهای 98/95 و DOS وجود ندارد اما در صورتی که اصرار به خرج دهید می توان با استفاده از بسته های نرم افزاری موجود در سایت www.SysInternals.com این امکان را به سیستم عامل خود اضافه نمود.

برای تبدیل پارتیشن های FAT/FAT32 علاوه بر نرم افزارهایی همچون Partition Magic می‌توان از فرمان زیر در ویندوز استفاده نمود:

Convert <Volume>: /fs:NTFS

با استفاده از برنامه Partition Magic می‌توانید عمل عکس این تبدیل را نیز انجام دهید.

برای پاک کردن پارتیشن های NTFS در ویندوز های NT/2000/XP در بخش مدیریت کامپیوتر(Computer Management) که در ابزارهای مدیریتی (Administrative Tools) در مرکز منترل قرار دارد این امکان فراهم است. برای انجام این کار در سیستم های قدیمی تر مایکروسافت می بایست از طریق محیط متنی Command Prompt وارد محیط fdisk شوید. پارتیشن های NTFS در آنجا تحت عنوان non-DOS شناخته می شوند و به سادگی قابل پاک کردن هستند.

لینوکس و NTFS

لینوکس می تواند همه نسخه های NTFS را بخواند ولی متأسفانه هنوز برای نوشتن روی این پارتیشنها روش کاملاً امنی ندارد . البته در هسته سری 2.6 این قابلیت اضافه شده ولی هنوز نهایی نشده است. در صورتی که می خواهید اطلاعات خود را بین لینوکس و ویندوز در این پارتیشنها به اشتراک بگذارید ،‌توصیه می شود بجای استفاده از درایورهایی که در لینوکس امکان نوشتن روی پارتیشنهای NTFS را فراهم می سازد ،‌ از ابزارهای استفاده کنید که امکان خواندن پارتیشنهای ext3/ext2 را در ویندوز برای شما فراهم می آورد.برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به این درایور می توان به آدرس های زیر مراجعه کنید:

• Explore2fs

• ext2fsd

• winext2fsd

سه بسته ذکر شده برای استفاده از ویندوزهای NT,2000,XP مناسب است .

ابزار زیر نیز امکان اجرای سیستم عاملهای متفاوت در کنار یکدیگر و انتقال اطلاعات از فایل سیستمهای مختلف برای شما فراهم می کند.

• Vmware

NTFS قابلیتهای بسیار گسترده ای دارد که تنها بخشی از آن توسط لینوکس حمایت می شود. لینوکس از شیوه نامگذاری unicode که در NTFS استفاده شده است حمایت می کند .همچنین از فایلهای فشرده و SPARE نیز پشتیبانی می کند ولی با شیوه کدگذاری و بطور کلی با تدابیر امنیتی ویندوز حال نمی کند!

کرنل اغلب توزیع های لینوکس به استثنای Redhat به صورت پیش فرض از NTFS پشتیبانی می کنند. این به این معناست که نیازی به تغییر Option های مربوط به پشتیبانی از فایل سیستم NTFS نخواهید داشت. در صورتی که از Radhat9 (shrike) 8(psyche) یا 7.3(valhalah) استفاده می کنید با نصب بسته‌های فراهم شده در این آدرس ،می‌توانید این قابلیت را به لینوکس خود اضافه کنید. در غیر اینصورت می بایست مجدداًکرنل را کامپایل کنید

منبع::http://technotux.com

راهنمای استفاده از ویرایشگر متن Vi - Vi IMproved

راهنمای استفاده از ویرایشگر متن Vi - Vi IMproved

در لینوکس غیر ممکن است که هر چند وقت یکبار به استفاده از یک ویرایشگر متنی نیاز پیدا نکنید. در صورتی که در محیط گرافیکی هستید میتوانید از gedit استفاده کنید. بیشتر کاربران پوسته فرمان در لینوکس از هر دو ویرایشگر متنی emacs و vi استفاده میکنند. مزیت استفاده از vi یا emacs در این است که میتوانید از آنها در پنجره ترمینال، ترمینال متنی و یا یک اتصال متنی روی شبکه (مانند telnet) استفاده کنید. هیچ رابط گرافیکی مورد نیاز نیست.

در این مقاله سعی خواهم کرد تا راهنمای مفیدی در مورد ویرایشگر vi در اختیار شما قرار دهم. پس از یادگیری Vi، هر جا به تغغیر فایلهای پیکربندی نیاز داشتید، میتوانید از آن استفاده کنید. ممکن است استفاده از vi در ابتدا دشوار به نظر برسد. ولی پس از مدتی میتوانید کارهای ویرایشی خود را با استفاده از آن با سرعتی بسیار انجام دهید. دستان شما هرگز نیاز ندارند تا از روی کیبورد جدا شده ماوس یا کلیدهای F را لمس کنند.

نکته : برای انجام تغییر در بسیاری از فایلهای پیکربندی که خارج از دایرکتوری خانگی شما قرار دارند، نیاز دارید تا بصورت کاربر ریشه وارد سیستم شده باشید. برای بدست آوردن مجوز سطح ریشه حتما لازم نیست تا از سیستم خارج شده و مجددا وارد شوید. میتوانید یک پنجره ترمینال باز کرده و با تایپ دستور su و سپس کلمه عبور ریشه، مجوز های کاربر ریشه را بدست آورده و فایل مورد نظر خود را ویرایش نمایید. برای خروج از حالت کاربر ریشه در ترمینال مورد نظر کافی است دستور exit را تایپ کنید.

شروع کار با vi

به طور معمول کار با vi را با باز کردن یک فایل شروع میکنید. برای بازکردن فایلی به نام tmp/test دستور زیر را تایپ کنید:

$ vi /tmp/test

در صورتی که این یک فایل جدید باشد، چیزی مانند زیر را خواهید دید:

~

~

~

~

~

"/tmp/test" [New File]

علامت چشمک زن در بالای صفحه نشاندهنده محل اعلان شما است. پایین ترین خط صفحه اطلاعاتی در مورد آنچه در حال رخداد است، در اختیار شما قرار میدهد. در اینجا به شما اعلام کرده است که فایل جدیدی را باز کرده اید. کاراکترهای ~ که در بین خط بالا و پایین مشاهده میکنید فعلا به عنوان یک پر کننده موقت عمل میکنند زیرا هنوز متنی وجود ندارد. هیچ منو یا راهنما یا آیکونی وجود ندارد تا بفهمید چه کاری باید انجام دهید! فعلا حتی نمی توانید تایپ را شروع کنید. در این صورت کامپیوتر بوق زده، چیزی تایپ نخواهد شد.

نخستین چیزی که باید یاد بگیرید، تفاوت بین حالتهای مختلف عملکرد برنامه است. ویرایشگر vi در دو حالت فرمان و ورودی عمل میکند. قبل از اینکه بتوانید به فایل متنی اضافه کرده یا چیزی را تغییر دهید، باید دستوری تایپ کنید تا vi بداند که شما چه کاری میخواهید انجام دهید. یک فرمان معمولا حاوی یک یا دو حرف و یک عدد اختیاری است. برای وارد شدن در حالت ورودی، باید یک دستور ورودی را تایپ کنید. برای شروع یکی از دستورات زیر را تایپ کنید:

-a : به معنی Add است. میتوانید متن را در طرف راست اعلان وارد نمایید.

-i : به معنی Insert است. میتوانید متن را در طرف چپ اعلان فرمان هم وارد کنید.

نکته : بجای استفاده از فرامین a یا i میتوانید به سادگی کلید Insert را برای ورود به حالت ورودی فشار دهید.

شروع به تایپ کردن کنید. در بین تایپ خود کلید Enter را هم فشار دهید. پس از اینکه چند خطی را تایپ کردید، کلید Esc را فشار دهید. این کار شما را به حالت فرمان باز میگرداند. با استفاده از کلیدها و حروف زیر میتوانید در متن جابجا شوید:

-کلیدهای مکان نما : برای حرکت به چپ و راست و بالا و پایین میتوانید از کلیدهای مکان نما و همچنین از کلیدهای h (چپ) ، l (راست)، j (پایین) و k (بالا) استفاده کنید.

-کلید w : اعلان را به ابتدای کلمه بعدی هدایت میکند.

-کلید b : اعلان را به ابتدای کلمه قبلی باز میگرداند.

-کلید صفر : اعلان را به ابتدای خط جاری هدایت میکند.

-کلید $ : اعلان را به انتهای خط جاری هدایت میکند.

-کلید H : اعلان را به اول نخستین خط صفحه حرکت میدهد.

-کلید M : اعلان را به اول خط میانی صفحه حرکت میدهد.

-کلید L : اعلان را به اول خط پایانی صفحه حرکت میدهد.

خوب اکنون تنها چیزی که باقی میماند، چگونگی پاک کردن متن است:

-کلید x : کاراکتر زیر اعلان را پاک میکند.

-کلید X : کاراکتر قبل از اعلان را پاک میکند.

-فرمان dw : از کاراکتر جاری تا پایان کلمه را پاک میکند.

-فرمان d$ : از کاراکتر جاری تا پایان خط را پاک میکند.

-فرمان d0 : از کاراکتر ماقبل تا ابتدای خط را پاک میکند.

برای ذخیره تغییرات و خروج از برنامه هم میتوانید از کلیدهای زیر استفاده کنید:

-فرمانZZ : تغییرات را ذخیره کرده و از برنامه خارج میشود.

-کلید w : تغییرات را ذخیره کرده ولی میتوانید به ویرایش ادامه دهید.

-فرمان wq : همانند فرمان ZZ است.

-کلید q : از برنامه در صورتی خارج میشود که تمام تغییرات ذخیره شده باشند.

-فرمان q! : از برنامه خارج شده و تغییرات را نادیده فرض میکند.

نکته : همانند تمام ویرایشگرهای متنی، در vi هم میتوانید از کلیدهای Home، End، PgUP و PgDWN برای حرکت در فایل و خطوط و از کلید Del برای پاک کردن متن استفاده کنید.

نکته : در صورتی که اشتباها به فایلی آسیب رساندید، فرمان !q بهترین روش برای خروج و ذخیره نکردن تغییرات است. برای undo کردن تغییرات کافی است از دستور u استفاده کنید.

تا اینجا مطالب زیادی در مورد vi یاد گرفته اید. البته باز در مورد دستورات vi بیشتر صحبت خواهم کرد. اکنون اجازه دهید به چند نکته اشاره کنم که مراحل اولیه کار کردن شما را با vi آسانتر کند:

-کلید Esc : فراموش نکنید که فشردن این کلید شما را به حالت فرمان باز میگرداند. این کلید به همراه دستور ZZ تغییرات را ذخیره کرده و از فایل خارج میشود.

-کلید u : فشردن این کلید، تغییرات انجام شده را از میان برده و به حالت قبلی باز میگردد. (undo).

-کلیدهای Ctrl+r : این کلید برعکس کلید u است. عمل تکرار یا redo را انجام میدهد.

-کلید Capslock : فرامین و متن شما با حروف بزرگ تایپ شده و باعث خواهد شد تا برخی فرامین کار نکنند. دقت کنید.

-دستور ! : در صورتی که در vi هستید، میتوانید با استفاده از تایپ علامت تعجب و سپس دستور مورد نظر، دستورات لینوکس را از درون vi اجرا کنید.پس از اتمام تایپ دستورات کلید Enter را فشار دهید تا به برنامه باز گردید. حتی میتوانید با تایپ !bach یک پوسته فرمان از درون vi باز کرده و با آن کارکنید. پس از اتمام کار کافی است که با تایپ exit به برنامه باز گردید.قابلیت بسیار جالبی است!

-INSERT : هنگامی که در حالت ورودی هستید، این کلمه در پایین صفحه نوشته میشود.سایر پیغامها هم در همین مکان نمایش داده میشوند.

-کلیدهای Ctrl+g : در صورتی که فراموش کردید در حال ویرایش کدام فایل هستید، با فشار دادن این کلیدها نام فایل و شماره خطی که در آن هستید، تعداد خطوط فایل و ... نمایش داده میشود.

حرکت در میان فایل

بجز چند دستور حرکت بین خطوط ی که در بالا شرح داده شدند، راههای دیگری نیز برای حرکت در فایل وجود دارد. برای تمرین این کار نیاز به یک فایل تقریبا بزرگ دارید. برای این کار میتوانید فایل var/log/messages را در دایرکتوری tmp کپی کرده و باز کنید. با کلیدهای زیر میتوانید در فایل حرکت کنید:

-Ctrl+f : یک صفحه به جلو میروید.

-Ctrl+b : یک صفحه به عقب باز میگردید.

-Ctrl+d : نیم صفحه به جلو میروید.

-Ctrl+u : نیم صفحه به عقب باز میگردید.

-G : به آخرین خط فایل حرکت میکنید.

-1G : به نخستین خط فایل حرکت میکنید. البته به جای عدد ۱ از هر عددی میتوانید استفاده کنید و به همان خط حرکت خواهید کرد.

جستجوی متن

برای جستجوی متن میتوانید از کلیدهای اسلش (/) و علامت سوال استفاده کنید. همچنین امکان استفاده از کاراکترهای ویژه نیز وجود دارد. اسلش عمل جستجوی فایل بعد از اعلان و علامت سوال عمل جستجوی فایل قبل از اعلان را انجام میدهد. مثلاhello/ و hello? عمل جستجو رو به جلو و عقب را برای لغت hello انجام میدهند.

استفاده از شماره ها در کنار فرمانها

در صورتی که قبل از یک دستور یک عدد قید نمایید آن دستور به تعداد آن عدد تکرار خواهد شد. برای مثال :

3dw : سه کلمه بعدی را پاک میکند.

5cl : پنج حرف بعدی را تغییر میدهد.

12j : دوازده خط به پایین حرکت میکند.

اکنون باید تا حدود زیادی کار کردن با vi را یاد گرفته باشید.

منبع:http://www.technotux.com/html